Παρασκευή , 29 Μαρτίου 2024

Παντουρκισμός- Γιατί είναι επικίνδυνη η επιρροή της Τουρκίας στον Καύκασο;

Δεν είναι τυχαία η επέμβαση της Τουρκίας στην Αμμόχωστο. Εντάσσεται στην ολική αναθεώρηση όλων των εκκρεμοτήτων της Τουρκίας μαζί με την τελευταία επέμβαση στο Ναγκόρνο Καραμπαχ. Ο Πρόεδρος δικτάτορας του Αζερμπαϊτζάν Ilham Aliyev δήλωσε ότι η Άγκυρα πρέπει να συμμετάσχει στη διευθέτηση της σύγκρουσης στο Καραμπάχ ως σημαντικός παράγοντας στην περιοχή. Πράγματι, Τούρκοι πολιτικοί, επιχειρηματίες και στρατιωτικοί έχουν αναπτύξει ενεργά δεσμούς με το Μπακού. Δεν αγνόησαν ούτε τη Γεωργία.

Ένα παράδειγμα εμπιστοσύνης και φιλίας

Η Άγκυρα έχει μια ειδική σχέση με το Μπακού εδώ και πολύ καιρό. Η στρατιωτική συνεργασία ξεκίνησε μόλις το SSR του Αζερμπαϊτζάν μετατράπηκε σε ξεχωριστό κράτος, το 1992. Στη συνέχεια, τα μέρη υπέγραψαν συμφωνία για την εκπαίδευση του μαχητικού προσωπικού. Όπως σημείωσαν οι Τούρκοι εμπειρογνώμονες, αυτό το βήμα είχε ήδη ως στόχο την αποδυνάμωση της «ηγεμονίας της Ρωσίας στις διεθνείς σχέσεις». Ακολούθησαν έγγραφα που καλύπτουν όλους τους τομείς άμυνας – από τοπογραφία έως στρατιωτικό-βιομηχανικό συγκρότημα.

Το 2010, υπέγραψαν μια Συμφωνία Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης και Αμοιβαίας Βοήθειας. Οι χώρες έχουν δεσμευτεί να αλληλοϋποστηρίζονται με κάθε δυνατό τρόπο σε περίπτωση εξωτερικής επιθετικότητας. Την παραμονή της τρέχουσας επιδείνωσης της σύγκρουσης στο Καραμπάχ, οι ένοπλες δυνάμεις των δύο χωρών πραγματοποίησαν κοινές ασκήσεις μεγάλης κλίμακας με πραγματικά πυρά.


Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο αρχηγός της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν Ilham Heydar oglu Aliyev κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου

Η Άγκυρα ανέπτυξε επίσης οικονομικούς δεσμούς με το Αζερμπαϊτζάν, με τη συμμετοχή της Γεωργίας. Το TANAP – Trans Anatolian Gas Pipeline – είναι ενδεικτικό.

Οι Τούρκοι τοποθέτησαν στο παρελθόν σωλήνες με Αζερμπαϊτζανούς μέσω της Γεωργιανής επικράτειας: ο αγωγός πετρελαίου Μπακού-Τιφλίδα-Σεϊχάν ξεκίνησε το 2006 και ο αγωγός φυσικού αερίου Μπακού-Τιφλίδα-Ερζερούρ ένα χρόνο αργότερα. Αλλά το TANAP είχε ιδιαίτερη σημασία. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το ονόμασε ιστορικό έργο και ενεργειακό μεταξωτό δρόμο.

Τον Μάρτιο του 2015, ο Ερντογάν ξεκίνησε την κατασκευή του στο Kars της Τουρκίας, μαζί με τους προέδρους του Αζερμπαϊτζάν και της Γεωργίας, Ilham Aliyev και Giorgi Margvelashvili. Ο αγωγός όχι μόνο έκανε την Τουρκία σημαντικό προμηθευτή ενεργειακών πόρων για την Ευρώπη – ενίσχυσε τη θέση της Άγκυρας στον Καύκασο. Στην επίσημη ομιλία του, ο Ερντογάν τόνισε αυτό: “Το TANAP είναι ένα ζωντανό παράδειγμα διαρκούς εμπιστοσύνης και φιλίας μεταξύ Τουρκίας, Αζερμπαϊτζάν και Γεωργίας.”

Σημείωσε επίσης ότι ο αγωγός φυσικού αερίου θα συμβάλει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Αυτό που σημαίνει μετάφραση από τη διπλωματική γλώσσα: θα γίνει εναλλακτική λύση για τις Ρωσικές προμήθειες.

Ο ΤΑΝΑΠ τοποθετήθηκε όχι από τη συντομότερη διαδρομή, μέσω της Γεωργιανής γης – αφού η Αρμενία, η οποία βρίσκεται πιο κοντά στο Αζερμπαϊτζάν, ουσιαστικά δεν έχει σχέσεις με την Τουρκία. Η Άγκυρα έκλεισε τα σύνορα Αρμενίας-Τουρκίας το 1993, συνδέοντας τη με τη σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μιλά στην τελετή έναρξης του αγωγού φυσικού αερίου Trans-Ανατολίας (TANAP) στο Εσκισεχίρ

Ο πόλεμος ξέσπασε λίγο πριν ο TANAP φτάσει σε πλήρη ισχύ. Το Μπακού είπε ότι τον Ιούλιο η Αρμενία προσπάθησε να καταλάβει το τμήμα του αγωγού φυσικού αερίου στο Αζερμπαϊτζάν. “Ο στόχος ήταν να διασχίσει τα κρατικά σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν, να καταλάβει νέα εδάφη και να πλησιάσει τον ΤΑΝΑΠ ή να τον ελέγξει”, δήλωσε ο Αλίγιεφ σε συνέντευξή του στα Τουρκικά μέσα ενημέρωσης.

Ο Τούρκος πολιτικός επιστήμονας Onur Sinan Guzaltan εξηγεί σε ένα σχόλιό του στο RIA Novosti ότι εκτός από τα συναισθήματα που διακατέχεται, η Άγκυρα έχει κάνει έναν πραγματικό υπολογισμό. “Το Αζερμπαϊτζάν είναι η πόρτα για τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία. Η χώρα είναι στρατηγικά σημαντική για το τουρκικό εμπόριο. Για παράδειγμα, ο TANAP κατέστησε δυνατή τη μετατροπή της χώρας στην παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη και, επιπλέον, τη λήψη σημαντικού μέρους της ενέργειας. Αν και η υποστήριξη για το Μπακού είναι συνέπεια ιστορικών και πολιτιστικών δεσμών, το Αζερμπαϊτζάν παίζει επίσης βασικό ρόλο για την ασφάλεια, την οικονομία και την ενέργεια της Τουρκίας “, συνοψίζει. Και διευκρινίζει: οι Τούρκοι στρατηγικοί βλέπουν την πρώην Σοβιετική δημοκρατία στην Κασπία ως το κύριο μέλημα τους στην περιοχή.

Οίκοι ανοχής και κλάμπ

Τα μέσα ενημέρωσης άρχισαν να μιλούν για τη διείσδυση Τουρκικών επιχειρήσεων στη Γεωργία, ή μάλλον, στο νότιο τμήμα της τη δεκαετία του 2010. Στην Adjara, μια αυτόνομη δημοκρατία εντός της Γεωργίας, το 70 έως 75 τοις εκατό (τα μέσα ενημέρωσης έδωσαν διαφορετικούς αριθμούς) επενδύσεων είναι τουρκικής προέλευσης. Αναφέρθηκε ότι οι Τούρκοι πολίτες αγοράζουν ακίνητα.

Το 2019, ο ηγέτης των υπερεθνικιστών από «την Γεωργιανή πορεία», Sandro Bregadze, υποστήριξε ότι η επιρροή των Τούρκων είναι πολύ ισχυρή στη σκιώδη επιχειρηματικότητα.. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την εμπορία ανθρώπων. (Σημείωμα – Συντάκτη), διακίνησης ναρκωτικών … Αν πάτε στο Μπατούμι, θα δείτε έναν μεγάλο δρόμο Kutaisi, όπου υπάρχουν πολλά αμφίβολα ιδρύματα που ελέγχονται από τους Τούρκους. Υπάρχουν οίκοι ανοχής, μερικά κλαμπ , “ο Μπρέγκαντζι είπε αγανακτισμένος.

Και εάν στο Αζερμπαϊτζάν η Τουρκική επιχείρηση είναι ευπρόσδεκτη, τότε στη Γεωργία ανησυχεί πολλούς. Ένας από τους αξιωματούχους, υπό τον όρο της ανωνυμίας, παραπονέθηκε στα Ρωσικά μέσα ενημέρωσης ότι η χώρα του περικυκλώνεται. “Από την πλευρά του Kvemo-Kartli (όπου ζουν κυρίως οι Αζερμπαϊτζάνες. (Σημείωμα – Συντάκτη) Το Αζερμπαϊτζάν αυξάνει την επιχειρηματική του παρουσία και η Τουρκία βρίσκεται στο πλευρό της Αζάρια”, ανέφερε. Και πρόσθεσε: “Η Αρμενία δεν είναι μια τόσο ισχυρή οικονομική μονάδα στην περιοχή για να εξισορροπήσει την παρουσία Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν”.

Ακόμη και η μητέρα του πρώην προέδρου της Γεωργίας Μιχαήλ Σαακασβίλι, Giuli Alasania, κατηγορήθηκε για επιδοκιμασία των Τούρκων. Ο ίδιος ο αρχηγός του κράτους κατηγορήθηκε επίσης. “Ο Μιχαήλ Σαακασβίλι προσωπικά συνέβαλε στην ανάπτυξη της Τουρκικής δημογραφικής παρουσίας στην Αντζάρα κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας του”, δήλωσε ο πολιτικός επιστήμονας Γκιόργκι Βεκούα. “Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, έδωσε τη Γεωργιανή υπηκοότητα σε 7.000 φερόμενους εθνοτικούς Γεωργιανούς που ζούσαν στην Τουρκία.”

Στον στρατιωτικό τομέα, η Γεωργία και η Τουρκία δεν είναι τόσο στενοί σύμμαχοι όσο η Άγκυρα και το Μπακού, αλλά εξακολουθούν να συνεργάζονται. Το 2019, πραγματοποιήθηκε στο Αζερμπαϊτζάν η άσκηση διοίκησης-προσωπικού Eternity, στην οποία συμμετείχαν αξιωματικοί του Αζερμπαϊτζάν, της Τουρκίας και Γεωργιανοί. Από το 2009, οι ειδικές δυνάμεις των τριών χωρών έχουν ήδη πραγματοποιήσει τους παραδοσιακούς ελιγμούς του Καυκάσου Eagle.

Ο Αρτούρ Ατάγιεφ, εμπειρογνώμονας του Καυκάσου, υποψήφιος των πολιτικών επιστημών, σημειώνει: εκτός από τις μεταφορές και την εφοδιαστική, η Άγκυρα δίνει προσοχή στη διαμόρφωση της πολιτικής και επιχειρηματικής ελίτ της Γεωργίας και του Αζερμπαϊτζάν.

«Στο μετα-σοβιετικό χώρο, υπάρχει μια συμβατική διαίρεση πολιτικών – φιλο-ρωσικών ή φιλοδυτικών. Υπάρχουν φιλο-τουρκικοί στον Καύκασο. Εάν πετύχετε στην Τουρκία ως επιχειρηματίας, εάν αποφοιτήσετε από ένα καλό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την ελίτ στο τουρκικό κέντρο, τότε θα έχετε επιτυχία στο Αζερμπαϊτζάν και, πιθανότατα, στη Γεωργία “, εξηγεί ο ειδικός.

Η Άγκυρα συμπληρώνει το περίφημο σύνθημα “Δύο χώρες – ένα έθνος” με συγκεκριμένο ρεαλιστικό περιεχόμενο. “Καταλαβαίνουν πολύ καλά ότι το Αζερμπαϊτζάν κατασκευάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τους Μπολσεβίκους και οι άνθρωποι εκεί έχουν πολύ διαφορετικές ρίζες”, συνεχίζει ο Ατάγιεφ. – Αλλά αυτό δεν ενοχλεί την Τουρκία. Η ιδέα ενός ενωμένου έθνους ανήκει στον Ερντογάν, και με την πάροδο του χρόνου ο Ιλχάμ Αλίεφ το αποδέχτηκε επίσης. ”

Οι Τούρκοι εμπειρογνώμονες γνωρίζουν καλά τις ιδιαιτερότητες της εθνικής πολιτικής στην «αδελφική χώρα». Λαμβάνουν υπόψη, για παράδειγμα, ότι στη δημοκρατία υπάρχουν αρκετές ανώτερες θέσεις από τους Lezgins, που είναι σαφείς για τις διαφορές στην προέλευση της ελίτ του Αζερμπαϊτζάν.

Ο ρεαλισμός της Άγκυρας εκδηλώνεται επίσης σε μια νηφάλια εκτίμηση της δημοτικότητας στον Καύκασο τέτοιων ιδεών όπως το Μεγάλο Turan (ένα παγκουρκικό σχέδιο ενός μόνο κράτους για όλους τους Τούρκους) και του νεο-οθωμανισμού. Για τους Καυκάσιους, οι καιροί της κυριαρχίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είναι η χρυσή εποχή της ευημερίας.

Ο Τουρανισμός στοχεύει περισσότερο στην αφύπνιση των «συγγενικών συναισθημάτων» που βασίζονται στην κοινή Τουρκική κληρονομιά. “Υλοποιούν πρακτικά ανθρωπιστικά προγράμματα, εντοπίζοντας ηγέτες της κοινής γνώμης που είναι έτοιμοι να συνεργαστούν. Η Τουρκία ακολουθεί μια πολιτική μικρών βημάτων για να αλλάξει μακροπρόθεσμα την κοινωνική και πολιτιστική εμφάνιση της περιοχής “, πιστεύει ο ειδικός του Καυκάσου.

Σε γενικές γραμμές, υπενθυμίζει, η Άγκυρα είναι πεπεισμένη ότι ο Υπερκαύκασος είναι η ζώνη ευθύνης της Τουρκίας. Και για ιστορικούς λόγους, και λόγω της πραγματικότητας της σύγχρονης πολιτικής.

Ria Novosti, Reuter’s, AFP

Shares