Πέμπτη , 28 Μαρτίου 2024

Σχετικά με την παρουσίαση του ΙΕΠ για τους διαγωνισμούς PISA του ΟΟΣΑ.

Το διεθνές πρόγραμμα  PISA (Programme for International Student Assessment), είναι μια μεγάλης κλίμακας έρευνα που κάνει ο ΟΟΣΑ. Κύριος στόχος του Προγράμματος PISA είναι η αξιολόγηση γνώσεων και δεξιοτήτων των δεκαπεντάχρονων μαθητών επειδή οι περισσότεροι μαθητές σε όλο τον κόσμο ολοκληρώνουν την υποχρεωτική τους εκπαίδευση στα 15 τους χρόνια. Τα αποτελέσματα αναλύονται με σκοπό να εξαχθούν συμπεράσματα σε εθνικό επίπεδο. Με βάση τα αποτελέσματα οι χώρες κατατάσσονται σε σχέση με τις άλλες χώρες σε μια προσπάθεια να ανιχνευτεί ο βαθμός αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος. 

 

Μελετώντας προσεκτικά την παρουσίαση του ΙΕΠ σχετικά με τους διαγωνισμούς PISA διαπιστώσαμε ότι η παρουσίαση είναι επιλεκτικά εστιασμένη και άκριτα υιοθετημένη. Παρουσιάζουν την έρευνα της PISA ως απολύτως αληθή, χωρίς να αμφισβητήσουν καμία πτυχή της ή/και σε κάποιες περιπτώσεις ερμήνευσαν με διαφορετικό τρόπο ορισμένα από τα συμπεράσματα της έκθεσης.

Λένε, παραδείγματος χάριν, (γύρω στο 4’:00’’) ότι “αρκετά μεγάλο ποσοστό από μη προνομιούχους μαθητές σε μέρη όπως το Χονγκ Κονγκ, η Σαγκάη, Κορέα και η Φινλανδία πετυχαίνουν κάποιες από τις υψηλότερες βαθμολογίες στο PISA”.

Όμως, στο PISA η Κίνα συμμετέχει μόνο με περιοχές όπως το Πεκίνο, το Χονγκ Κονγκ, η Σαγκάη, το Μακάο και οι επαρχίες Γκουανγκντόνγκ και Τσιανγκσού στις νότιες και ανατολικές ακτές. Δηλαδή βρίσκονται στις πιο πυκνοκατοιμένες και εύπορες περιοχές της Κίνας. Η επιλογή αυτή δεν είναι καθόλου τυχαία. Είναι πράγματι η Κίνα η καλύτερη χώρα στον κόσμο όσον αφορά στην Εκπαίδευση και μάλιστα πιο πάνω από τη συνήθη πρώτη Σιγκαπούρη (2018); Υπάρχουν πολλοί λόγοι να πιστεύουμε ότι αυτές οι υψηλές βαθμολογίες δεν αντικατοπτρίζουν με ακρίβεια το εκπαιδευτικό σύστημα της Κίνας. H γραμματεία του ΟΟΣΑ ήθελε τόσο πολύ την Κίνα στο πρόγραμμα PISA που επέτρεψε την επιλογή μόνο των πλουσιότερων περιοχών της Κίνας στο πρόγραμμα. Στα αποτελέσματα του 2015 (διαφάνεια 25) έχουν χαρακτηρίσει όλη την Κίνα ως μία χώρα που βρίσκεται στις χώρες με την υψηλότερη βαθμολογία ενώ υπάρχουν έρευνες στις οποίες φαίνεται ότι στις αγροτικές περιοχές της Κίνας μόνο το 15% των δασκάλων ήταν διαπιστευμένοι απόφοιτοι αντίστοιχων σχολών-και σύγχρονων τεχνολογιών και οι ότι διαφορές μεταξύ των βορειοδυτικών αγροτικών περιοχών και των οικονομικά ανεπτυγμένων νοτιοανατολικών περιοχών είναι τεράστιες (McQuaide, 2009, σσ.2-3).

9’:55’’ … οι μαθητές από μη ευνοϊκό περιβάλλον έχουν πρόσβαση στον ίδιο αριθμό εκπαιδευτικών και κάποιες φορές και σε περισσότερους εκπαιδευτικούς απ’ ότι οι πιο προνομιούχοι συνομήλικοί τους…

Είναι πράγματι έτσι; Για ποιους λόγους η Σιγκαπούρη είναι πάντα στις πρώτες θέσεις; Στην πραγματικότητα αυτό συμβαίνει γιατί μεγάλο ποσοστό μαθητών (80% στη δευτεροβάθμια) στη Σιγκαπούρη κάνει ιδιαίτερα μαθήματα, που ξεκινούν ακόμη και από την προσχολική ηλικία.

(10’:32’’) Στο βίντεο επίσης αφήνεται να εννοηθεί, ότι σημασία για την ποιοτική εκπαίδευση δεν έχει αν μια χώρα είναι πλούσια ή όχι (δηλαδή αν έχει αυξημένες ή μειωμένες δημόσιες εκπαιδευτικές δαπάνες) ούτε καν αν ο αριθμός των μαθητών στις τάξεις είναι μεγάλος ή μικρός, ούτε καν οι μισθοί του εκπαιδευτικού προσωπικού.

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Στην Ευρώπη τα υψηλότερα ποσοστά δαπανών για την παιδεία τα βρίσκουμε στη Σουηδία (6,9%) τη Δανία (6,3%), το Βέλγιο (6,2%) και την Εσθονία (6%) οι οποίες φαίνεται να καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στην κατάταξη της PISA το 2018. Κατά πόσο θεωρείται τυχαίο το γεγονός ότι στο γράφημα 9 της σελίδας 23 (Cumulative expenditure per student over the theoretical duration of studies) όλες οι χώρες -πλην των ΗΠΑ- που δαπανούν περισσότερα από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ για κάθε μαθητή βρίσκονται στις πρώτες θέσεις του διαγωνισμού 2018 ενώ στην παρουσίαση φαίνεται ότι αυτοί οι δύο παράγοντες να θεωρούνται ασύσχετοι;

Κάτι ανάλογο βρίσκουμε σε σχέση με την κατάταξη της χώρας και το μισθό των εκπαιδευτικών.  Κατά πόσο μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο ότι οι χώρες της Ευρώπης που πληρώνουν καλύτερα τους εκπαιδευτικούς βρίσκονται στις πρώτες θέσεις ενώ η Ελλάδα, που βρίσκεται στη δεκάδα με τους χειρότερους μισθούς ανάμεσα στις χώρες που συμμετέχουν στο διαγωνισμό, βρίσκεται σταθερά κάτω από το μέσο όρο (σ. 59) της επίδοσης όλων των χωρών που συμμετέχουν; Μπορεί οι  μισθοί, όπως λένε οι αναλύσεις να μη συσχετίζονται με το αποτέλεσμα, αλλά η κατάσταση και η διάθεση των εκπαιδευτικών συσχετίζεται με τα αποτελέσματα.

(10’:19’’) “…τους καλύτερους εκπαιδευτικούς δεν τους βρίσκουμε σε μη προνομιούχα σχολεία, τα οποία απεγνωσμένα χρειάζονται εκπαιδευτικούς με αυξημένα προσόντα…” από που προκύπτει ότι δεν υπάρχουν καλοί εκπαιδευτικοί σε μη προνομιούχα σχολεία; Αντίθετα, βλέπουμε ότι στις χώρες που βρίσκονται ψηλά στη βαθμολογία της PISA δίνουν προτεραιότητα στην ενίσχυση των μη προνομιούχων σχολείων (PISA το 2018).

Τελικά από ότι  καταλάβαμε ο λόγος της δημιουργίας και δημόσιας προβολής της εν λόγω παρουσίασης ήταν αφενός η διαφήμιση των διαγωνισμών PISA του ΟΟΣΑ ενόψει της επερχόμενης διαγνωστικής εξέτασης (τύπου PISA) των τελειόφοιτων των δημοτικών και γυμνασίων λόγω αντιδράσεων και αφετέρου η αποποίηση των ευθυνών της κεντρικής διοίκησης και του κράτους.

 

 

Του Γκιμίση Βασίλη M.Εd. Μαθηματικός

Shares