F-35 τα αόρατα μαχητικά 5ης γενιάς με ορατά τα προβλήματα αξιοπιστίας τους

Ωστόσο, από την έναρξη του προγράμματος ανάπτυξής τους μέχρι σήμερα, τα αεροσκάφη αυτά παρουσιάζουν διαρκώς διάφορα προβλήματα, αυξάνοντας δραματικά το κόστος του προγράμματος, εξαιτίας των μετασκευών και βελτιωτικών επεμβάσεων σε διάφορα συστήματα. Ήδη η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ έχει θέσει θέματα συνέχισης ή μη για επόμενες παραγγελίες, αν δεν μειωθεί αισθητά το κόστος πτήσης και συντήρησης των αεροσκαφών αυτών, αναφέρει δε, ότι θα υποχρεωθεί να περικόψει τις παραγγελίες της και να αναζητήσει άλλες, πιο οικονομικές λύσεις.

Το F-35 θεωρείται σήμερα ένα από τα ακριβότερα μαχητικά αεροσκάφη του δυτικού μπλοκ αναφορικά με το κόστος λειτουργίας του (35.000$ ανα ώρα πτήσης ), όταν αντίστοιχα αεροσκάφη τέταρτης γενιάς δεν ξεπερνούν τα 22.000$.
Ένα σημαντικό πρόβλημα είναι η πολυδαίδαλη και αναποτελεσματική διαχείριση και συντονισμός της παραγωγής και διάθεσης ανταλλακτικών από εκατοντάδες υποκατασκευαστές, διασπαρμένοι όχι μόνο επι αμερικανικού εδάφους, αλλά και σε πολλά άλλα κράτη του πλανήτη.
Το μεγάλο αγκάθι παραμένει η αξιοπιστία του κινητήρα F135 της Pratt & Whitney που φορούν τα εν λόγω αεροσκάφη, όπως επιγραμματικά αναφέρονται σε ασυνήθιστους αρμονικούς κραδασμούς, καθώς και σε λειτουργίες τους σε θερμοκρασιακά όρια, ασυνήθιστα υψηλά, πράγμα που οδηγεί σε αυξημένες ανάγκες συντήρησης και υλικοτεχνικής υποστήριξης. Όλα αυτά οδηγούν σε σημαντικά ποσοστά μείωσης της ετοιμότητας των F-35, όπου σε πολλές περιπτώσεις έχουν καταγραφεί και ποσοστά κοντά στο 50%
Ο διευθυντής του προγράμματος «Joint Strike Fighter» είπε ότι ως τον Φεβρουάριο, του 2023, (πηγή) το μέσο μηνιαίο ποσοστό λειτουργικών F-35, σε ένα στόλο που περιλαμβάνει περισσότερα από 540 αεροσκάφη, ήταν μόλις 53,1%, χαμηλότερο από το απαιτούμενο 65%. Ακόμα χειρότερα, το μέσο ποσοστό αεροσκαφών επιχειρησιακά έτοιμων (δηλαδή, που μπορούν να εκτελέσουν πλήρη στρατιωτική αποστολή) ήταν κάτω του 30%.
Η Ελληνική πλευρά οφείλει να εξετάσει αρκετά θέματα αναφορικά με την αξιοπιστία, ,το κόστος κτήσης και λειτουργίας, την επιχειρησιακή και υποστηρικτική ικανότητα αυτού του τύπου των αεροσκαφών, λαμβάνοντας υπόψη ανάλογα ζητήματα που έχουν κατά καιρούς ανακύψει από άλλες πολεμικές αεροπορίες, πριν προχωρήσουμε στις τελικές υπογραφές της σχετικής σύμβασης προμήθειας. Μερικά εύλογα ερωτήματα τίθενται παρακάτω και ας απαντήσουν οι ειδικοί:
Υπάρχει τεχνικοοικονομική μελέτη του ελληνικού Υπουργείου άμυνας για το κόστος του κύκλου ζωής των υπό προμήθεια F35 block 4 που θα πάρει η χώρα μας; Υπάρχουν αναφορές για κοντά στα 15 δισ ευρώ σε ένα κύκλο ζωής 20 ετών.

Αποδέχονται την προμήθεια ενός νέου οπλικού συστήματος χωρίς την ύπαρξη του SSI (Security, Supply, Information), χωρίς υποεπισκευατικό ή κατασκευαστικό έργο να μην δοθεί στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία;

Έχουν γνώση των πολλών και αλλεπάλληλων τεχνικών προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στις τελευταίες παραγωγές , με βάση δημοσιεύματα διαφόρων έγκριτων διεθνών και εγχώριων δημοσιευμάτων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας ; όπως ενδεικτικά έχουν γραφτεί: αντικανονικοί κραδασμοί κινητήρων κ ασυνήθιστα υψηλά θερμοκρασιακά όρια λειτουργίας, ή αστοχίες σε διάφορα τμήματα του θερμού μέρους του κινητήρα, αστοχίες στο σύστημα εκτινασσόμενου καθίσματος, ανεπάρκεια συστήματος ψύξης σε πολλά avionics κλπ.

Επειδή τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα, καλό είναι οι αρμόδιοι του ΥΠΑΜ να ανατρέξουν σε προηγούμενες αμυντικές συμβάσεις που έγιναν στην χώρα μας, που μάλλον θα έλεγα εκ του αποτελέσματος έγιναν με ελαφρά την καρδία ή κοινώς στο γόνατο , αφού βρεθήκαμε στο σημείο να μην έχουμε ετοιμοπόλεμα αεροπλάνα ή υποβρύχια κλπ. Τρανταχτές περιπτώσεις οι συμβάσεις με τα C-27 που από τα 12 αεροσκάφη σήμερα πετούν το πολύ δύο, με τα γερμανικά υποβρύχια που έγερναν, κλπ.

Μιχάλης Χριστοδουλίδης

Διπλ Αεροναυπηγός-Μηχανολόγος Μηχανικός
Σμήναρχος ε.α