Πέμπτη , 28 Μαρτίου 2024

Eπίσκεψη Σι Τζινπίνγκ στη Σαουδική Αραβία

Σι Τζινπινγκ

Θα μεταβεί ή όχι ο Σι Τζινπινγκ στην Σαουδική Αραβία τον Δεκέμβριο; Η σαουδαραβική πλευρά προσπαθεί όλες τις προηγούμενες ημέρες να παρουσιάσει ως ειλημμένη την απόφαση πραγματοποίησης μιας τόσο σημαντικής επίσκεψης, και μάλιστα εντός του έτους, ωστόσο οι τελευταίες πληροφορίες επί του θέματος είναι αντιφατικές.

Δημοσίευμα της Wall Street Journal τη Δευτέρα ανέφερε ότι απομένει μόνο ο καθορισμός των λεπτομερειών σχετικά με την επίσκεψη του Κινέζου ηγέτη στο βασίλειο των Σαούντ – την πρώτη, αν πραγματοποιηθεί, του Σι Τζινπίνγκ εκτός συνόρων μετά την ολοκλήρωση του 20ού συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος, το οποίο του εξασφάλισε μιαν άνευ προηγουμένου τρίτη κατά σειρά πενταετή θητεία στην ηγεσία του ασιατικού γίγαντα.

Πληροφορίες μάλιστα θέλουν την υποδοχή που επιφυλάσσεται στον Σι Τζινπίνγκ (ο οποίος έχει επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία μόνο άλλη μία φορά το 2016, σε ολότελα διαφορετικές συνθήκες διεθνώς) να είναι εξίσου θεαματική με αυτήν που απόλαυσε στον καιρό του ο Ντόναλντ Τραμπ, αλλά όχι και ο Τζο Μπάιντεν τον περασμένο Ιούλιο.

Ωστόσο χθες, το πρακτορείο Reuters μετέδωσε δήλωση εκπροσώπου του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, κατά την τακτική ενημέρωση της Τρίτης, ότι δεν έχει υπόψη του τις αναφορές για ένα τέτοιο ταξίδι.

Είναι σαφές ότι στη συγκεκριμένη συγκυρία το Πεκίνο εμφανίζεται περισσότερο επιφυλακτικό, μολονότι το Ριάντ επισπεύδει. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η εκατέρωθεν πρόθεση για εμβάθυνση των διμερών σχέσεων είναι δεδομένη, ανεξάρτητα από χρονοδιαγράμματα. Και οι συνέπειες μιας τέτοιας προσέγγισης προορίζονται να έχουν ηχηρό διεθνή αντίκτυπο.

Ήδη στις 21 Οκτωβρίου ο υπουργός Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας (και γιος του βασιλιά), πρίγκηπας Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν είχε τηλεδιάσκεψη με τον Κινέζο ομόλογό του Ζανγκ Τζιανχουά, στην οποία, κατά το σαουδαραβικό ανακοινωθέν, “επιβεβαιώθηκε η βούληση συνεργασίας των δύο πλευρών προκειμένου να υποστηριχθεί η σταθερότητα της διεθνούς πετρελαϊκής αγοράς”.

Ακολούθησε στις 27 Οκτωβρίου, μέσω τηλεδιάσκεψης, η τέταρτη συνεδρίαση της πολιτικής υποεπιτροπής της Σινο-Σαουδαραβικής Κοινής Επιτροπής Υψηλού Επιπέδου, υπό τη συμπροεδρία των υπουργών Εξωτερικών Ουανγκ Γι και πρίγκηπα Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν.

Ο επικεφαλής της σαουδαραβικής διπλωματίας τόνισε ότι το βασίλειο υποστηρίζει την πολιτική της Μίας Κίνας (ως προς το ζήτημα της Ταϊβάν) και απορρίπτει την ανάμιξη στα εσωτερικά άλλων κρατών δια της πολιτικοποίησης των ζητημάτων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επίσης χαιρέτισε την κινεζική υποστήριξη προς το βασίλειο ως προς τα ζητήματα της Υεμένης, της Παλαιστίνης, της σταθερότητας στον Περσικό Κόλπο και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας.

Κυρίως όμως ο Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν επιχείρησε να δελεάσει τον συνομιλητή του, υποσχόμενος ότι η σχεδιαζόμενη επίσκεψη Σι στο Ριάντ θα συνδυασθεί με τρεις συναντήσεις κορυφής: Κίνας-Σαουδικής Αραβίας, Κίνας-Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου και Κίνας-Αραβικού Συνδέσμου.

Ο άμεσος στόχος της σαουδαραβικής διπλωματίας είναι και αυτός ο οποίος φαίνεται πως προκαλεί στο Πεκίνο τους περισσότερους δισταγμούς. Το Ριάντ επιθυμεί να ρυμουλκήσει την κινεζική πλευρά σε μια στάση εγκατάλειψης της πολιτικής των ίσων αποστάσεων ανάμεσα στη Σαουδική Αραβία και τον μεγάλο περιφερειακό ανταγωνιστή της, το Ιράν. Και μάλιστα σε μια συγκυρία κατά την οποία επικρατεί ιδιαίτερη ένταση, αφενός λόγω των απειλών του Ιρανού αρχηγού των Φρουρών της Επανάστασης για την κάλυψη που προσφέρει το σαουδαραβικών συμφερόντων διεθνές περσόφωνο δίκτυο Iran International στις διαδηλώσεις που συνταράζουν την Ισλαμική Δημοκρατία, αφετέρου λόγω των πληροφοριών που διακινούνται μεταξύ των υπηρεσιών πληροφοριών του βασιλείου και της Δύσης περί επαπειλούμενων ιρανικών πληγμάτων στην άλλη όχθη του Περσικού Κόλπου.

Η Κίνα δεν έχει ισχυρά κίνητρα να γίνει μέρος αυτής της αντιπαράθεσης. Πόσω μάλλον, που η αναταραχή στο Ιράν δεν επιτρέπει στον Σι Τζινπίνγκ να συνδυάσει μια επίσκεψη στο Ριάντ με μία στάση στην Τεχεράνη, για την τήρηση της σημειολογίας των ισορροπιών.

Όμως ο βαθύτερος στόχος του εντατικού “φλερτ” των Σαούντ με την κινεζική ηγεσία πηγαίνει πολύ πιο πέρα από τα περιφερειακά ζητήματα. Σε μία φάση επιδείνωσης των σχέσεων του ισχυρού άνδρα του βασιλείου, διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν με την κυβέρνηση Μπάιντεν στη Ουάσιγκτον, η υποδοχή του Σι Τζινπινγκ θα ενίσχυε το μήνυμα ότι το Ριάντ “έχει πολλές εναλλακτικές επιλογές” και σκοπεύει όντως να ακολουθήσει μια γραμμή στρατηγικής αυτονομίας.

Την ώρα που η Ουάσιγκτον προειδοποιεί ότι θα υπάρξουν “επιπτώσεις” (άγνωστο ακόμη ποιες), μετά την απόφαση της Σαουδικής Αραβίας να αγνοήσει τις εκκλήσεις για αύξηση της πετρελαϊκής παραγωγής και να προχωρήσει, συνεργαζόμενη με τη Ρωσία στους κόλπους του OPEC+, σε μείωσή τους, διαρκούσης της αμερικανικής προεκλογικής περιόδου, η απευθείας συνεννόηση του μεγαλύτερου παραγωγού πετρελαίου στην Ασία με τον μεγαλύτερο καταναλωτή στην άλλη άκρη της ηπείρου σημαίνει πολλά. Όπως άλλωστε και η συμμετοχή της Κίνας στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης με καθεστώς παρατηρητή ή το αίτημα που υπέβαλε (όπως άλλωστε και το Ιράν και η Αλγερία) να συμπεριληφθεί στην Ομάδα Brics.

Πέρα από την αγοραπωλησία πετρελαίου, η πρόθεση του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να διαφοροποιήσει την οικονομία της χώρας του μπορεί να βρει στην κινεζική μεταποίηση έναν εταίρο χρήσιμο, αλλά και μια εναλλακτική πηγή εξοπλισμών – χωρίς τα πολιτικά προαπαιτούμενα των ΗΠΑ και τις σχέσεις τους με τους δυσαρεστημένους κλάδους της βασιλικής οικογένειας.

Εξ ού και η Wall Street Journal υποστηρίζει ότι “Πεκίνο και Ριάντ επιδιώκουν να βαθύνουν τις σχέσεις τους και να προωθήσουν το όραμα ενός πολυπολικού κόσμου, όπου οι ΗΠΑ δεν κυριαρχούν πια στην παγκόσμια τάξη”. Αλλά θεμέλιο αυτής της τάξης, τουλάχιστον από τη δεκαετία του ΄70, είναι ο μηχανισμός του “πετροδολαρίου” στον οποίο πρωταγωνιστούν οι Σαούντ. Και η εφημερίδα σημειώνει με ιδιαίτερη ανησυχία τις μελλοντικές προοπτικές που διανοίγουν οι συζητήσεις μεταξύ Saudi Aramco και Κίνας για πιθανή τιμολόγηση μέρους των συναλλαγών τους σε γιουάν.

Του Κώστα Ράπτη/capital.gr

Shares