Παρασκευή , 29 Μαρτίου 2024

Ανάλυση: Το τέλος των αμερικανικών ψευδαισθήσεων στο Αφγανιστάν

Η συνειδητοποίηση των Αμερικανών ότι δεν μπορούν να φτιάξουν έναν κόσμο “κατ’εικόνα και καθ’ομοίωσιν” αποτελεί ίσως έναν από τους βασικούς λόγους της απόλυτης επικράτησης των Ταλιμπάν… 

έσα σε λίγες μόνο ημέρες οι Ταλιμπάν μπήκαν στην Καμπούλ. Η ταχύτητα και η μεθοδικότητα που επέδειξαν οι δυνάμεις των ανταρτών ήρθε σε αντιδιαστολή με τον τρόπο που κινήθηκε ο στρατός του Αφγανιστάν, ο οποίος επί 20 χρόνια στηριζόταν από τους Αμερικανούς με εξοπλισμό και τεχνογνωσία. Οι λόγοι της ήττας των κυβερνητικών δυνάμεων, όμως, πρέπει να αναζητηθούν στα βαθύτερα συστημικά προβλήματα της χώρας και στον τρόπο που θεώρησαν οι δυτικοί συμμάχοι ότι θα έπρεπε να δομηθεί ο στρατός.

Latest footage shows Taliban checking out abandoned US hardware - CNN Video

Tαλιμπάν ποζάρουν με φόντο εγκαταλελειμμένο C-130 της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας (USAF) 

Σε κάθε περίπτωση, οι εικόνες που ακολούθησαν ενταφίασαν τις αμερικανικές διακηρύξεις δεκαετιών για τις επεμβάσεις με στόχο την εκδημοκρατικοποίηση των χωρών. Το μόνο που μένει πλέον είναι να ξεκαθαρίσει το καθεστώς που θα επιβληθεί στη χώρα, με μερίδα αναλυτών να παραμένει απαισιόδοξη, παρά τα «γλυκόλογα» των Ταλιμπάν.

Γιατί κατέρρευσε ο αφγανικός στρατός τόσο γρήγορα; 

Η ταχύτητα της προέλασης των Ταλιμπάν επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις ότι οι προσπάθειες των ΗΠΑ να μετατρέψουν τον στρατό του Αφγανιστάν σε μια ισχυρή, ανεξάρτητη πολεμική μηχανή ήταν καταδικασμένες σε αποτυχία, με τους στρατιώτες να χάνουν τη γη κάτω από τα πόδια τους όταν εγκαταλείφθηκαν από τους Αμερικανούς.  Μέσα σε λίγες μόνο ημέρες ο αφγανικός στρατός κατέγραψε συντριπτικές ήττες σε πολλές πόλεις μέχρι, τελικά, να παραδεχθεί την πλήρη κατάρρευση κάτω από τις πιέσεις των μαχητών των Ταλιμπάν.

Αυτό δημιουργεί το ερώτημα, γιατί οι δυνάμεις του Αφγανιστάν είχαν καταποντιστεί τόσο γρήγορα από τον εχθρό, παρά το γεγονός ότι οι Αμερικανοί είχαν επενδύσει πάνω από 83 εκατομμύρια σε όπλα, εξοπλισμό και εκπαίδευση των στρατιωτών τα τελευταία 20 χρόνια.

What Went Wrong With Afghanistan's Defense Forces?

“Περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις”, για τον τακτικό στρατό του Αφγανιστάν 

Σύμφωνα με ειδικούς, όμως, η συντριβή του αφγανικού στρατού είχε διαφανεί μήνες πριν, με τις συνεχιζόμενες ήττες από τους Ταλιμπάν, πριν ακόμα ο Μπάιντεν ανακοινώσει την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων. Το προηγούμενο διάστημα, με συντονισμένο τρόπο, οι Ταλιμπάν αποκτούσαν τον έλεγχο όλο και περισσότερων δρόμων σε απομακρυσμένες περιοχές, έχοντας να αντιμετωπίσουν εξαντλημένους στρατιώτες και αστυνομικούς, οι οποίοι παραδίδονταν εύκολα και άφηναν τον εξοπλισμό τους, με την υπόσχεση μιας ασφαλούς διέλευσης.

Επιπρόσθετα, αναλυτές εξηγούν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας του Αφγανιστάν είχαν σημαντικές συστημικές αδυναμίες. Ενώ στα χαρτιά αριθμούσαν περίπου 300,000 άνδρες, στην πραγματικότητα μετά βίας ξεπερνούσαν τις 50.000. Αυτές οι “περικοπές” οφείλονταν στις απαιτήσεις των δυτικών συμμάχων για δημιουργία ενός μοντέρνου στρατού, με συγκεκριμένες απαιτήσεις, οι οποίες αποδείχθηκαν μη βιώσιμες με την αποχώρησή τους από το Αφγανιστάν.

Biden Vows Vengeance on Kabul Airport Attackers | Voice of America - English

Δορυφορική φωτογραφία του Διευνούς Αεροδρομίου της Καμπούλ 

Την  ίδια ώρα, υπήρχε διάχυτη δυσπιστία στις τάξεις του στρατού και της αστυνομίας για την ικανότητα της αφγανικής ηγεσίας. Αναφορές σε ξένα ΜΜΕ θέλουν αξιωματούχους αυτών των σωμάτων να κάνουν τα στραβά μάτια σε όσα συνέβαιναν, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι την πραγματική κατάσταση του στρατού, με τα φουσκωμένα νούμερα και τη διαφθορά. Μάλιστα, μόλις άρχισε να ξεκαθαρίζει η επικράτηση των Ταλιμπάν, ενισχύθηκε η πεποίθησή τους ότι δεν αξίζει να ρισκάρουν τη ζωή τους για την κυβέρνηση του Ασράφ Γκάνι.

Το τέλος των ψευδαισθήσεων 

Είκοσι χρόνια μετά το τρομοκρατικό κτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου, οι ΗΠΑ φαίνεται ότι έμαθαν το μάθημα που είχαν παραδώσει οι Αφγανοί τις προηγούμενες δεκαετίες στους Σοβιετικούς και πολύ πιο πριν στους Βρετανούς. Μετά από τέσσερεις διαδοχικές προεδρίες Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών, 2,400 θανάτους Αμερικανών στρατιωτών και πάνω από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια οι προσπάθειες των ΗΠΑ στο αφγανικό έδαφος αποδείχθηκαν μάταιες.

US troops in Afghanistan begin packing gear in pullout prep

ΗΠΑ: 20 χαμένα χρόνια στο Αφγανιστάν – Οικονομική αιμορραγία δίχως τέλος για τον Αμερικανό πολίτη 

Η συνειδητοποίηση των Αμερικανών ότι δεν μπορούν να φτιάξουν τον κόσμο “κατ΄εικόνα και καθ’ ομοίωσιν” αποτελεί ίσως έναν από τους βασικούς λόγους της απόλυτης επικράτησης των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Σύμφωνα με ειδικούς, όμως, η “αφύπνιση” αυτή συνοδεύτηκε από την μετατόπιση των προτεραιοτήτων των Αμερικανών και την επικέντρωσή τους στην Κίνα. Τη στροφή αυτή καταδεικνύει η δήλωση του Μπάιντεν. “Είμαι προσηλωμένος στις προκλήσεις τού σήμερα, του 2021, και όχι στις προκλήσεις τού χθες”.

Εντούτοις, η δήλωση αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το σύνθημα της προεδρίας του Μπάιντεν ότι “η Αμερική επέστρεψε”,  το οποίο έδινε την εντύπωση ότι θα επέστρεφε στις επεμβατικές εποχές της “εξαγωγής” των δημοκρατικών αξιών της χώρας του.

Biden's Afghanistan Exit Was Doomed by a Failure of Leadership

Τζο Μπάιντεν: H εικόνα ενός πρόωρα καταρρέοντος Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών – Θα πληρώσει ακριβά το Αφγανιστάν 

Οι εικόνες της εκκένωσης της αμερικανικής πρεσβείας στην Καμπούλ ξύπνησαν μνήμες της φυγής των Αμερικανών από την Σαϊγκόν το 1975. Όπως επισημαίνει η Süddeutsche Zeitung, “ήταν το τραυματικό τέλος του πολέμου στο Βιετνάμ, που χαράχτηκε για πολλά χρόνια στη συλλογική μνήμη των Αμερικανών. Αυτήν την φορά πρόκειται για το ανάξιο τέλος μιας επιχείρησης που, από την μια πλευρά, απαιτούσε τεράστιες δυνάμεις και θυσίες, και, από την άλλη, χαρακτηρίστηκε από δυτική αφέλεια, ασυνέπεια και λανθασμένες εκτιμήσεις στη διαχείριση μιας από τις παλαιότερες εστίες κρίσης στον κόσμο”.

Σε κάθε περίπτωση, αναμένεται ότι θα κρατήσει καιρό η συζήτηση, εάν τελικά οι ΗΠΑ θα έπρεπε να διατηρήσουν έναν αριθμό στρατευμάτων στο Αφγανιστάν για να διασφαλίσουν ότι οι Ταλιμπάν δεν θα ανέλθουν στην εξουσία. Υπάρχει η (κυνική) άποψη, πάντως, ότι τελικά η απόφαση του Μπάιντεν βασίστηκε σε έναν λανθασμένο συλλογισμό, ότι ήταν “αδύνατο οι αντάρτες να πάρουν στα χέρια τους την Καμπούλ τόσο γρήγορα”. Έτσι κι αλλιώς, αυτό δήλωνε κατηγορηματικά τον προηγούμενο μήνα.

Το μέλλον με τους Ταλιμπάν 

Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό των ΗΠΑ, όσο και στο εξωτερικό, με μερίδα Αφγανών να κάνει λόγο για προδοσία των Αμερικανών, οι οποίοι τους άφησαν πίσω σε μια δύσκολη και αβέβαιη φάση. Πλέον η συζήτηση φαίνεται ότι στρέφεται στο πώς αναμένεται ότι θα κυβερνήσουν οι Ταλιμπάν το Αφγανιστάν.

Afghanistan executes five men for gang-rape | Afghanistan | The Guardian

“Αφγανοί διαφωνούντες ετοιμαστείτε έρχονται κρεμάλες”, προειδοποιούν οι τζιχαντιστές

Σύμφωνα με ειδικούς, ενώ το πρώτο διάστημα, κατά το οποίο τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας θα είναι στραμμένα πάνω τους, θα είναι πιο προσεκτικοί, προοδευτικά θα εδραιώσουν την εξουσία, δείχνοντας το πραγματικό τους πρόσωπο.

Θα “σφίξουν τα ζωνάρια” σε όλη τη χώρα, αναλαμβάνοντας τους κυβερνητικούς θεσμούς και εκκαθαρίζοντας τους αντιπάλους τους από θέσεις κλειδιά. Αναπόφευκτα το σύστημα που έστησαν οι ΗΠΑ τα τελευταία 20 χρόνια θα διαλυθεί, αλλά αυτό δεν μπορεί να συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη. Ας μην ξεχνάμε ότι οι δυνάμεις των Ταλιμπάν αριθμούν περίπου σε 75.000. Έτσι θα πρέπει να πλησιάσουν τους πολίτες και να σχηματίσουν συμμαχίες, εδραιώνοντας σιγά σιγά την επιρροή τους σε ολόκληρη την κρατική μηχανή.

Taliban Afghanistan Threatens Women With Return to Dark Past

Good morning Afghanistan – Οι γυναίκες, τα κυρίως θύματα του ισλαμικού σκοταδισμού που πρεσβεύουν οι Ταλιμπάν 

Έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει καμιά διαβεβαίωση ότι θα αλλάξουν τακτική. Αναμένεται ότι ο κόσμος θα παρακολουθήσει την επιστροφή σε μια “μεσαιωνική” διακυβέρνηση με δημόσιες εκτελέσεις, κανένα δικαίωμα για τις γυναίκες και περιορισμό των ελευθεριών.

Επίσης, παρά τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο, δεν υπάρχει καμιά εγγύηση ότι δεν θα δημιουργήσουν ένα ασφαλές καταφύγιο για την Αλ Κάιντα και για άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, οι οποίες θα οργανωθούν για ένα νέο κύμα επιθέσεων στον δυτικό κόσμο.

Γιάννης Γιωργαλλής 

Πηγή: Σημερινή

Του ειδικού συνεργάτη

Shares