Το πολιτικό παιχνίδι για την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τον Ψυχρό Πόλεμο μέχρι τις μέρες μας…

Ως γνωστόν, η Ευρωπαϊκή Ήπειρος, εξαρτάται για τις ενέργειες της ανάγκες κατά πολύ μεγάλο ποσοστό σε σχέση με το φυσικό αέριο (άνω του 30%)… στις εισαγωγές από την Ρωσία, προκειμένου να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες.

Οι δε ποσότητες φυσικού αεριού (το οποίο μαζί με το πετρέλαιο, είναι απαραίτητα για την θέρμανση-μετακινήσεις των Ευρωπαίων πολιτών, καθώς και την λειτουργία των μεγάλων εργοστασίων της Ηπείρου), με την πάροδο των ετών, όχι μόνο δεν μειώνεται, αλλα αυξάνει ραγδαία.
Οι μεταφορές δε του φυσικού αεριού στις ευρωπαϊκές αγορές, πραγματοποιούνται κυρίως μέσω αγωγών, σε αντίθεση με αυτές του πετρελαίου, οι οποίες μπορούν να πραγματοποιηθούν τόσο μέσω αγωγών, όσο και μέσω πετρελαϊκών τάνκερ.

Αυτό το γεγονός, είναι κάτι που της κάνει ιδιαίτερα ευάλωτες όσον αφορά την πολιτική κατάσταση των κρατών από τα οποία διέρχονται, αφού αν αυτά βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση, μπορεί οι αγωγοί φυσικού αεριού να δεχτούν επίθεση, τόσο από μια από τις αντιμαχόμενες πλευρές (σε εμφύλιο πόλεμο ή από ένα εχθρικό γειτονικό κράτος, ειδικά αν έχει την υποστήριξη εχθρικών για τον αγωγούς αυτούς Μεγάλων δυνάμεων).

Οπότε, όπως γίνεται ευκολά κατανοητό, η κατασκευή και λειτουργία ενός αγωγού φυσικού αεριού, δεν μπορεί να καταστεί εφικτή, εάν στα κράτη τα οποία αυτός διέρχεται δεν υπαρχει ειρήνη και πολιτειακή σταθερότητα.

Οι απαρχές της προμήθειας της Ευρώπης με φυσικό αέριο, ανάγονται στην δεκαετία του εξήντα, όταν η τότε κυβέρνηση της ΕΣΣΔ, υπό τον Νικήτα Χρουστώφ, ξεκίνησε την ανάπτυξη και αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας.

Η κρατική υπηρεσία ελέγχου του φυσικού αερίου της ΕΣΣΔ, πριν ξεκινήσει την σύναψη εμπορικών συμφωνιών με άλλες χώρες, προκειμένου να αρχίσει την αποστολή αερίου προς αυτές, φρόντισε πρώτα να κατασκευάσει πολλούς αγωγούς, οι οποίοι πρώτα από όλα θα προμήθευαν με φυσικό αέριο τις δεκαπέντε δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης, ένα γεγονός το οποίο θα τις οδηγούσε σε στενότερη αναγκαστική σχέση μεταξύ τους.

(Αφού η αλληλεξάρτηση τους από το κύριο δίκτυο φυσικού αερίου, θα τις ένωνε εκτός από πολιτικά, ταυτόχρονα και οικονομικά-ενεργειακά, αυξάνοντας την οικονομική-ενεργειακή εξάρτηση τους από την Μόσχα, με τελική συνέπεια την μόνιμη υποταγή τους σε αυτή).

Πραγματικά, οι αγωγοί αυτοί, για την μεταφορά φυσικού αερίου σε όλες τις Σοβιετικές δημοκρατίες, ολοκληρώθηκε μέσα στην δεκαετία του εβδομήντα, με την κατασκευή πολλών δικτυών μεταφοράς φυσικού αερίου (π.χ. από Αζερμπαϊτζάν σε Γεωργία και Αρμένια, από Ρωσία σε Βαλτικές και σε Λευκορωσία-Ουκρανία-Μολδαβία, καθώς και από τις δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας προς την Ρωσία).

Στο διάστημα δε μόλις μιας δεκαετίας από το ξεκίνημα του προγράμματος αξιοποίησης φυσικού αερίου στην ΕΣΣΔ, αυτή κατάφερε όχι μόνο να αναδειχθεί ενεργειακά, αλλα ακόμα και να καταστεί ο μεγαλύτερος παράγωγος φυσικού αερίου παγκοσμίως, με παραγωγή σχεδόν οκτακοσίων δις κυβικών μέτρων ως το 1990.

Στην συνέχεια, σε πρώτη φάση, η ΕΣΣΔ, φρόντισε να επεκτείνει τους αγωγούς φυσικού αερίου στα συμμαχικά (και υποτελή) σε αυτή κράτη του Συμφώνου της Βαρσοβίας και της Κόμεκον σε Νοτιοανατολική και Κεντρική Ευρώπη, με σκοπό όχι μόνο να τους παρέχει φυσικό αέριο και να αποκομίζει κέρδη η ίδια (ή π.χ. αγροτικά ή αλλα προϊόντα από τις χώρες αυτές), αλλα και να τα ενώσει με τον τρόπο αυτό, πιο στενά μαζί της ενεργειακά και οικονομικά, και επομένως και πολιτικά.

Έτσι, σύντομα κατασκευάστηκαν πολλοί αγωγοί, οι οποίοι έφταναν και προμήθευαν χώρες όπως η Τσεχοσλοβακία, η Πολωνία, η Ρουμανία, ή η Ανατολική Γερμανία, πολλοί εκ των οποίων βρίσκονται σε λειτουργία ως τις μέρες μας.

Με το πέρας και της φάσης αυτής, η ΕΣΣΔ, προχώρησε στο επόμενο βήμα, με βάση το οποίο, προσπάθησε να επεκτείνει την πώληση φυσικού αερίου εκ μέρους της και στα εχθρικά προς αυτή κράτη της Δυτικής Ευρώπης (μελών τόσο της ΕΟΚ, όσο και του ΝΑΤΟ).

Με σκοπό και εδώ, όπως και στην περίπτωση των κρατών του Συμφώνου της Βαρσοβίας, όχι μόνο να αποκτήσει η ίδια κέρδη ή αλλα προϊόντα από τις χώρες αυτές, αλλα κυρίως, ώστε να καταφέρει μελλοντικά μέσω της ενεργειακής εξάρτησης των δυτικών κρατών από την ίδια, να επηρεάζει την πολιτική αυτών υπέρ της, και να τα εκβιάζει πως δεν θα τους παραδώσει τις συμφωνημένες ποσότητες, αν αυτά δεν αποδεχτούν την πολιτική της (όπως π.χ. έγινε πριν λίγα έτη, με τις «διακοπές παροχής φυσικού αερίου» στην Ουκρανία, κάτι που μπορεί να γίνει και στις μέρες μας-http://www.zeugma.gr).

Μια από τις πρώτες δυτικοευρωπαϊκές χώρες που προμηθευτήκαν φυσικό αέριο, ήταν η Ιταλία, η οποία χάρις στον ιδιοκτήτη της ENI, Ενρίκο Ματέι, είχε ήδη υπογράψει και συμβόλαια για την παροχή πετρελαίου από την ΕΣΣΔ.

Αλλα, αυτή δεν ήταν η μονή χώρα που προέβη στην υπογραφή τέτοιων συμβολαίων. Υστέρα από αυτή, τον ίδιο δρόμο ακολουθήσε και η Δυτική Γερμανία, καθώς και η Αυστρία, οι οποίες εκτός των συμβολαίων που υπέγραψαν για την παροχή φυσικού αερίου από τους Σοβιετικούς, προέβησαν και στην κατασκευή αγωγών από την ΕΣΣΔ και την Ανατολική Ευρώπη προς τις χώρες τους.

Ουσιαστικά όμως, οι αγωγοί αυτοί, αποτελούσαν επέκταση των ήδη υπαρχόντων αγωγών, οι οποίοι ξεκινούσαν από την Σοβιετική Ένωση και κατέληγαν στα κράτη του Ανατολικού μπλοκ.

Έτσι, ο αγωγός φυσικού αερίου που προμήθευε την Ιταλία και την Αυστρία, αποτελούσε επέκταση των ήδη υπαρχόντων από την ΕΣΣΔ προς αυτές τις χώρες, ενώ αυτός προς την Δυτική Γερμανία, επέκταση του αγωγού ΕΣΣΔ-Πολωνίας-Ανατολικής Γερμανίας.

Και όπως γίνεται ευκολά κατανοητό, όλοι αυτοί οι αγωγοί (συμμάχων ή εχθρών), εξαρτιόταν άμεσα για προμήθεια από το κοινό ενεργειακό κέντρο αυτών, το οποίο αποτελούσε η Σοβιετική δημοκρατία της Ρωσίας.

Οι συμφωνίες αυτές, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσαν τις έντονες διαμαρτυρίες των ΗΠΑ, οι οποίες έβλεπαν τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ να «φλερτάρουν ενεργειακά» με τους εχθρικούς για αυτούς Σοβιετικούς, αλλά αυτοί τους απάντησαν, ότι δεν συνέτρεχε κανένας λόγος ανησυχίας.

Η Αυστρία λογού χάρη, ελάμβανε σχεδόν συνολικά τριανταδύο δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, ενώ το κράτος της Δυτικής Γερμανίας, σχεδόν τριανταδύο δις κυβικά μέτρα για διάστημα σχεδόν δεκαπέντε ετών από το σοβιετικό κοίτασμα φυσικού αερίου «Ουρενγκόι», το μεγαλύτερο στον κόσμο.

Οι ΗΠΑ και οι εφτά αδελφές του πετρελαίου, προσπάθησαν να ακυρώσουν τα συμβόλαια αυτά, αλλα η ισλαμική επανάσταση στο Ιράν το 1979, αύξησε τις παγκόσμιες ανάγκες για παροχή φυσικού αερίου (αφού λόγω της ισλαμικής Επανάστασης, η αγορά φυσικού αερίου από το Ιράν έκλεισε για πολλές δεκαετίες για τους δυτικούς), με συνέπεια, οι Σοβιετικοί όχι μόνο να μην μειώσουν την παραγωγή τους, αλλα αντίθετα να την αυξήσουν περαιτέρω.

Μετά δε την οριστική κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991, οι αγωγοί τους οποίους είχε δημιουργήσει το Σοβιετικό καθεστώς προς τις άλλες πρώην δημοκρατίες της ΕΣΣΔ, τα πρώην κράτη του Ανατολικού μπλοκ, αλλα και προς την Δυτική Ευρώπη παρέμεναν, μαζί με την ενεργειακή εξάρτηση αυτών από την Μόσχα.

Όσα δε από αυτά, προσπάθησαν να ακολουθήσουν εχθρική πολιτική για τα Ρωσικά συμφέροντα ή να αλλάξουν προμηθευτές, είτε υπέστησαν πολέμους (π.χ. Ουκρανία, Γεωργία), είτε δημιουργήθηκαν «παρακαμπτήριοι αγωγοί», οι οποίοι παρέκαμπταν τις εχθρικές προς την Ρωσία χώρες (π.χ. ο Nord Stream, ο οποίος παρακάμπτει τις εχθρικές για την Μόσχα Βαλτικές χώρες), ενώ ταυτόχρονα υπεγράφησαν και συμφωνίες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο με πολλές χώρες της περιοχής της Μέσης Ανατολής (http://www.triklopodia.gr).

Και όσο για τις χώρες, οι οποίες προσπάθησαν να δημιουργήσουν εχθρικούς αγωγούς ενάντια στα συμφέροντα των Ρώσων (προκειμένου να μειώσουν την ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ από αυτή-https://alophx.blogspot.gr, http://www.defence-point.gr), αυτοί, δεν δίστασαν να εισβάλουν στρατιωτικά σε αυτές για να τους ακυρώσουν (όπως π.χ. σε Γεωργία ή Συρία- https://hellenicsunrise2.blogspot.gr).

Κάτι, που ίσως πράξουν και μέσω των συμμάχων τους, στον εχθρικό για τους ίδιους αγωγό φυσικού αερίου, East Med (https://www.pentapostagma.gr) σε Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρο (https://www.pentapostagma.gr, http://www.defence-point.gr).

Θα είναι άραγε αυτό το μέλλον του αγωγού αυτού; Άγνωστο, αλλά το μόνο βέβαιο είναι ότι όπως λέει και ο θυμόσοφος λαός μας: «Όταν η γίδα ξύνεται αγρία στην γκλίτσα του τσοπάνη (δηλαδή οι εχθροί των Ρώσων πολεμούν τα ενεργειακά και πολιτικά σχέδια τους), τότε αυτή τρώει πολύ ξύλο (δηλαδή αυτοί αναγκάζονται να υποστούν πολλές αιματηρές στρατιωτικές εισβολές)».
του ΑΛΩΠΗΞ, για το triklopodia.gr